چرا ما هدیه دادن را دوست داریم؟

در کتاب مقدس مسیحیت انجیل آیه ای به این مضمون وجود دارد : “بخشش بهتر از دریافت کردن است.” ممکن است جمله مذکور را شنیده باشید، ولی احتمالا به آن کاملا باور ندارید. هرچند اذعان داریم که هدیه تبلیغاتی دادن و بخشش خوب است، بدیهی است هنگامی که افراد دیگر از هدایای تبلیغاتی ما خوشحال می شوند به ما حس خوبی دست می دهد، ولی چگونه ممکن است این حس بهتر از دریافت هدیه تبلیغاتی از جانب دیگران باشد؟

در واقع مشخص شده است که آن جمله انجیل چیزی بیش از یک آیه خیرخواهانه مذهبی است. تحقیقات علمی نشان می دهد که واقعا هدیه تبلیغاتی دادن به دلایلی که ذکر می شود بهتر از هدیه تبلیغاتی گرفتن است. جالب است بدانید مجموع ارزش هدایای تبلیغاتی که صرفاً در ایالات متحده آمریکا رد و بدل می شود با احتساب هدایای خیریه داوطلبانه به بیش از نیم تریلیون دلار (500 میلیارد دلار) در سال می رسد. این نشان می دهد که فرهنگ خرید هدیه تبلیغاتی ، تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد جهانی دارد.

دلایل روانشناختی هدیه دادن:

به دلایل روانشناسی زیر ما هدیه دادن را دوست داریم:

ایجاد حس خوب

در اینجا به موضوعی اشاره می شود که احتمالا هنگام خرید هدیه تبلیغاتی بعدی تان انگیزه بیشتری به شما می دهد: کادو دادن به دیگران می تواند شما را شادتر کند. فارغ از اینکه در عوض آن چه هدیه ای می گیرید.

تحقیقات علمی نشان می دهند که افرادی که عادت به هدیه تبلیغاتی دادن دارند انسان های شادمان تری هستند. برای مثال در یک تحقیق، کارمندانی که یک پاداش کاری دریافت می کردند و بخشی از آنرا صرف بخشش و هدیه به دیگران می کردند، افزایش حس شادمانی را در احساس می کردند. در نقطه مقابل صرف هزینه بیشتر برای خودشان، تاثیر چندانی در حس مثبت آنها نداشت.

در واقع می توان اینگونه تشریح کرد که هدیه تبلیغاتی دادن به دیگران به نسبت صرف هزینه برای خود، احساس شادی بیشتری برای خود ما به ارمغان می آورد. دو نویسنده و محقق به اسامی الیزابت دان و مایکل نورتون در کتابی با عنوان Happy Money : The Science of Spending اذعان می کنند هنگامی که برای خود خرج می کنید خوشحالی را همانجا جا می گذارید. شاید یکی از دلایل روانشناسی این پدیده این موضوع باشد که خرج کردن پولی که برای آن زحمت زیادی کشیدیم برای خودمان، می تواند در ما نوعی درد(بخاطر از دست دادن پول) ایجاد کند.

به نظر می رسد ارتباط بین کادو دادن و خوشحالی برای همه افراد درست باشد. در یک تحقیقات گسترده دیگر که با شرکت 230 هزارنفر از سراسر دنیا انجام شد، بین میزان خوشحالی و کمیت هدیه های تبلیغاتی که افراد به دیگران می دهند رابطه مستقیمی وجود دارد. آن هم فارغ از اینکه در چه چارچوب فرهنگی زندگی می کنند یا چه سطح درآمدی داشتند.

اثر مثبت روی سلامتی!

به دلیل دیگری برای هدیه تبلیغاتی دادن نیاز دارید؟ به نظر می رسد که کادو خریدن برای سلامتی شما مفید است. و حتی باعث افزایش طول عمر می شود.

تحقیقات نشان می دهد که سخاوتمندی از نظر پولی یا زمانی، باعث تقویت سیستم ایمنی بدنی شده، درد فیزیکی را تقلیل داده و ریسک افسردگی یا ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. یک تحقیق 5 ساله در دیترویت ایالات متحده آمریکا به این کشف رسید که افرادی که به دیگران کمک می کنند، بهتر می توانند از پس مشکلات و استرس در زندگی خوشان بر بیایند. افرادی که هنگام نیاز به کمک دیگران شتافته بودند نیز نرخ مرگ و میر کمتری از افرادی که اینکار را انجام نداده بودند داشتند. به علاوه از مزایای روحی و جسمی متنوعی برخوردار شده بودند.

هدیه دادن از نظر روحی و روانی

بعد از خواندن پاراگراف بالا ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که هدیه تبلیغاتی دادن چگونه می تواند ما را سلامت تر و خوشحال تر کند؟ در پاسخ باید بگوییم که دلیل آن را باید در فعالیت های شیمیایی مغز و روح و روان انسان جستجو کرد.

احتمالاً راجع به آسیب هایی که داشتن استرس به افراد وارد می کند مطالب زیادی شنیده و خوانده اید. جالب است بدانید که هدیه تبلیغاتی دادن باعث کاهش ترشح هورمون استرس در بدن می شود. و همزمان باعث ترشح دو هورمون اندورفین و دوپامین در مغز می شود. این دو هورمون مسئول بخش پاداش مغز ما هستند. و بطور کلی تعیین کننده احساس شادمانی و حس خوب در بدن ما می باشند.

آن حس شادمانی گرم و لذت بخش که هنگام کادو دادن به دیگران به ما دست می دهد، نتیجه ترشح هورمون های شادی بخش اندورفین و دوپامین در مغز ماست. مساله اینجاست که هنگامی که برای خود خرید می کنیم این احساس به میزان کمتری در ما بوجود می آید، اسکن های مغزی این مساله را تایید کرده اند.

برای هدیه دادن برنامه ریزی شده ایم!

ما همگی افرادی را می شناسیم که ذاتاً سخاوتمندتر هستند و همچنین افرادی که این عادت را ندارند. دانشمندان راجع به چرایی این مساله تحقیقاتی را انجام داده اند. تحقیقات آنها نشان می دهد که کمیت و کیفیت کادوهای فرد می تواند به اندازه بخشی از مغز وی ارتباط داشته باشد.

ناحیه در مغز افراد ، دقیقا بالای گوش راست به نام right temporoparietal junction وجود دارد که به اختصار به آن TPJ نیز گفته می شود. این بخش در قضاوت های اخلاقی و ادراک احساسی فرد مثل اینکه افراد دیگر چه احساسی می کنند یا چه دیدگاهی دارند، نقش موثری ایفا می کند.

تحقیقی در دانشگاه زوریخ به این نتیجه رسید افرادی که بخش TPJ راست آنها بزرگتر است علاقه بیشتری به صرف هزینه های بالاتر برای هدیه تبلیغاتی خریدن یا انجام امور خیریه دارند. سیگنال فعالیت های مغزی در TPJ همچنان گویای این موضوع می تواند باشد که آیا فردی به آخرین حد قابل تحمل از هدیه تبلیغاتی دادن خود(از نظر کمیت و کیفیت) رسیده است یا خیر. هرچند این موضوع نمی تواند تنها فاکتور در تعیین کردن میزان سخاوتمندی افراد باشد، شواهد نشان می دهد که بخش کوچکی در مغز می تواند در این زمینه نقشی ایفا کند.

سخاوت خودخواهانه

تمام این صحبت ها راجع به ساختار مغز و مزایایی که هدیه تبلیغاتی دادن برای ما دارد به یک سوال اساسی می انجامد: آیا هدیه تبلیغاتی دادن یک عمل دگرخواهانه یا خودخواهانه است؟ اگر واقعا کادو دادن بهتر از کادو گرفتن است، پس آیا ما واقعا بخاطر همین مزیت های آشکار و نهان به سمت کادو دادن سوق داده نمی شویم؟بر اساس گفته های روانشناسان، جواب این سوال به شکل شگفت آوری “بله” است. ما هدیه تبلیغاتی می دهیم چون بازخورد خوبی برایمان دارد.

هرچند شاید چندان مهم نباشد که انگیزه اصلی چیست. هرچیزی که این انگیزه را در ما ایجاد کند که حس خوبی به دیگران و خودمان بدهیم، ارزشمند و مفید است. و دنیا را به جای قشنگ تری تبدیل می کند.

دسته بندی کلی هدیه و کادو

هدیه و کادو را می توان به روش ها و انواع مختلف دسته بندی کرد. در ذیل به تعدادی از این دسته بندی های کلی پرداخته ایم.

هدیه های مادی

هدایای تبلیغاتی هستند که از ارزش مادی و مالی برخوردار هستند. این هدیه ها معمولا به گونه ای هستند که فرد دریافت کننده در صورتی که مایل باشد می تواند آن را در بازار آزاد به فروش مجدد برساند. هدایای تبلیغاتی مادی گستره زیادی را در بر می گیرند و هرآن چیزی که ارزش مالی داشته باشد را می توانند در بر بگیرند. از طلا و جواهرات گرفته تا خودرو و مستغلات و غیره.

هدیه های معنوی

این هدایای تبلیغاتی ارزش اصلی خود را نه از میزان پولی که در ازای آن پرداخته شده بلکه از میزان زمان، احساس یا تفکری که فردی هدیه دهنده برای تهیه و ارائه آن صرف کرده است، دریافت می کند. این هدیه می تواند یک قطعه شعر و متن، نقاشی، قطعه موسیقی و … باشد. همه چیز به خلاقیت و ابتکار فرد هدیه دهنده بستگی دارد. همانطور که بالاتر اشاره شد، مغز زنان به هدایایی که احساس و عاطفه ای درون آنها جریان داشته باشد پاسخ مثبتی می دهد.

هدیه های مادی-معنوی

در این هدیه ها هردو جنبه مادی-معنوی با نسبت های مختلف وجود دارد. به همین سبب از مزایای هر دو مورد بهره می برند.برای این دسته از هدایا هم مقداری پول هزینه می شود و هم ارزش و پتانسیل معنوی و احساسی بالایی دارند. بطور مثال یک قطعه طلا که بصورت سفارشی اسم فردی روی آن حک شده باشد یک هدیه مادی-معنوی قلمداد می شود. مثال دیگر محصولات صدانماست. چون تابلوهای ما همچنان که محصولی تجاری و مادی هستند، از نظر عاطفی و احساسی نیز تاثیرگذاری بالایی دارند.

هدیه های فردی-عاطفی

انواع هدیه هایی که افراد معمولی به دلایل و نیت های مختلف به یکدیگر پیشکش می کنند در این دسته بندی قرار می گیرد. هدف اصلی از تقدیم این هدیه ها معمولاً ایجاد حس خوب و تحکیم ارتباطات انسانی است. برای مثال می توان به هدیه تولد، عیدی، هدیه ولنتاین و هدیه سالگرد ازدواج اشاره کرد.

هدیه های سازمانی-تبلیغاتی

هدیه های سازمانی-تبلیغاتی اهداف استراتژیک و نیت های تجاری-مدیریتی را دنبال می کنند. این اهداف می تواند تبلیغات، برندسازی، ایجاد وفاداری کارکنان و مشتریان، اطلاع رسانی، رشوه و … باشد. در کل اینگونه هدایا بیش از آنکه جنبه احساسی و عاطفی داشته باشند، جنبه استراتژیک و منطقی دارند. به همین سبب می توان گفت که تاثیرگذاری احساسی هدایای فردی را ندارند.